Maak inburgeren makkelijker, niet moeilijker.

Geachte minister Ben Weyts 

Geachte minister Bart Somers

We hebben een gemeenschappelijk doel. Een warm en inclusief Vlaanderen. Want hoe meer mensen kunnen participeren aan onze samenleving, hoe beter we daar allemaal van worden.

Het volwassenenonderwijs speelt een belangrijke rol in het inburgeringstraject. Elke dag versterken we onze cursisten in hun rol als ouder, om te kunnen babbelen met de buren, om instructies te begrijpen op de werkvloer of om vrijwilligerswerk te doen. Een waardevolle en dankbare opdracht, maar ook een enorme uitdaging. Onze leraren geven alles wat ze hebben om die inburgering en participatie te bevorderen, door geïntegreerd en op maat van de cursisten te werken.

Het nieuwe inburgeringsdecreet biedt extra kansen om geïntegreerd en op maat te werken. Daar worden we blij van. Maar er worden ook nieuwe drempels gecreëerd en dat baart ons zorgen. Twee van uw keuzes begrijpen we niet…

Inschrijvingsgeld 

Het stokpaardje van het nieuwe decreet is dat cursussen en testen Nederlands als tweede taal (NT2) en Maatschappelijke Oriëntatie (MO) niet meer gratis zullen zijn. En wie niet slaagt, betaalt opnieuw voor de test. Dat is een bittere pil voor onze doelgroep die sowieso al een hoger risico heeft om in armoede te belanden. U moet weten dat we veel cursisten zien die hun vervoer naar de les niet kunnen betalen, afhankelijk zijn van voedselbedeling en hun facturen vaak niet betaald krijgen. Voor veel cursisten zijn het kopzorgen die het aanleren van een nieuwe taal in de weg staan. 

Wij ervaren de wil om Nederlands te leren elke dag in onze klaslokalen. Het engagement is massaal aanwezig. Maar Nederlands leren is moeilijk. Zeker voor de meest kwetsbare doelgroepen. Het vraagt moed, behoorlijk wat leervermogen en ook praktische organisatie. Kinderopvang regelen, bijvoorbeeld. Of de lessen combineren met een fysiek zware job, vaak ook nog in shiften. Het lijkt ons niet nodig dat engagement nog verder op de proef te stellen. Als we eisen dat mensen Nederlands leren, lijkt het ons vanzelfsprekend dat we dat zo laagdrempelig mogelijk maken.

Verplicht slagen voor testen

Gestandaardiseerde testen kunnen een goed zicht geven op het niveau en de evolutie van een cursist. Het kan ons helpen zicht te krijgen op onze kwaliteit en onze professionalisering te versterken waar nodig. Het helpt ons onszelf te verbeteren. Dat is waardevol. Maar het koppelen van zo'n test aan het behalen van een certificaat, daar zijn we het absoluut niet mee eens. 

Het is en blijft onze sterke voorkeur om de inspanning die iemand doet om een taal te leren en te participeren als enige parameters te gebruiken voor het behalen van een inburgeringsattest. Een attest dat noodzakelijk is voor nationaliteitsverwerving, dat als opstap dient voor sociale huisvesting, opleidingen, … We horen dat dit voor u, en de Vlaamse Regering, een brug te ver is. Laat dan op zijn minst de beoordeling van het taalniveau aan onze experts over, de leraren. Zij zijn het best geplaatst en deskundig om deze inschatting te maken, in de context en in de leefwereld van de cursist. 

Een test blijft een drempel, zeker voor laaggeschoolde volwassenen. Een test zegt veel, maar niet alles over het (talig) functioneren van een persoon. Laat een opgelegde test daarom enkel dienen als beleidsinstrument voor de centra, niet als toegangsticket voor deze samenleving.

Onze vragen

Inburgeraars hebben nauwelijks een stem in onze samenleving. Daarom hechten wij eraan voor hen op te komen, zodat ook hun stem gehoord wordt in dit debat. We vragen u met aandrang de impact van deze beslissing onder ogen te zien en bij te sturen. Vermijd extra drempels in het inburgeringstraject door:

• De principes van het financieringsdecreet te volgen en dus geen inschrijvingsgeld te vragen. Zo kunnen inburgeraars waarmaken, wat wij hen verplichten. Dat lijkt ons niet meer dan eerlijk. 
• Het uitreiken van certificaten over te laten aan delibererende leerkrachten. Het is hun vak en expertise dat op een zorgzame manier te doen. Vanuit het belang van de cursist én de samenleving.

Zo kunnen we allemaal voluit samen gaan voor een warm en inclusief Vlaanderen.

Ligo, Centra voor Basiseducatie    Neem contact op met de schrijver van de petitie