Islamisering van radicalisme

Bij elke terroristische aanslag door moslims in een Westers land zegt iedereen altijd dat alles nu anders is, dat het nooit meer hetzelfde zal zijn, maar ik betwijfel dat. Het is meer dat de wereld altijd een beetje opschuift en in de maanden daarna gewoon geleidelijk haar oude plek weer inneemt. Zeg maar zoals de man naast je in de trein.

Het lijkt er wel op dat Parijs een soort keerpunt betekent in het multicultidebat, of liever de mediaoorlog. Bij eerdere aanslagen werd op hoge toon van moslims geëist dat ze afstand namen en vervolgens met een zekere handenwrijvende genoegzaamheid vastgesteld dat ze weer nergens te horen waren, de ‘gematigde moslims’. Niet raar, want bij Pauw mag een moslim alleen aanschuiven als hij zo vriendelijk is Joden en/of homo’s te haten of als hij afstand doet van zijn cultuur en zijn ouders en familie.

Onze manier van leven

Dat is nu een beetje anders. De drammers laten zich natuurlijk nog steeds horen, maar de moslims die zich er niet door laten gijzelen, zijn nu ook zichtbaarder. Zo geeft Volkskrant-bijlage Vonk, een bangewittemannenbastion bij uitstek, deze week tot mijn blije verrassing een ruim podium aan Ouafa Oualhadj, die goed uitlegt hoe je als moslim in het nauw wordt gedreven door de oproepen en de eisen en het geblèr: ‘Zelfs de woorden waarmee ik mijn gedachten wil vormen zijn besmet, ze worden gestuurd door wat ik verwacht dat anderen van mij zullen vinden.’

Ook staat in Vonk een stuk van Beri Shalmashi, die in het hol van de leeuw wijst op de hypocrisie of myopie van degenen die stellen dat Daesh (ik zeg ‘Daesh‘ omdat dat van Jan Dijkgraaf niet mag, tot nog toe had ik me ertegen verzet) ‘onze manier van leven aanvalt’. ‘Ik heb lang in het Midden-Oosten gewoond, daar houden mensen ook van restaurants, voetbal en concerten, zelfs in Irak’, aldus Shalmashi. 

Dit soort dingen schreven Hassnae en Nouweira Youskine acht jaar geleden al, Hassnae schreef er zelfs een boek over, en daar werden ze voor verketterd. Rapper Appa doet het ook, aandacht vragen voor de Arabische kant, en wordt daarom constant opgevoerd als exponent van de heetgebakerde, schreeuwerige en antisemitische moslim.

Moslims bombarderen

Ik zie het dus echt als een revolutietje, dat er in Vonk eens aandacht is voor de andere kant, voor de wereld buiten de beleving van de witte mens. Ik weet heus wel dat we er nog lang niet zijn, hoor. Gisteren zat iemand van het Vlaams Belang bij Nieuwsuur zijn xenofobie uit te braken en volgende week lezen we in Vonk ongetwijfeld weer een schotschrift van een islamofoob, want Eddy Terstall moet ook worden bediend. 

Het is ook typisch dat Shalmashi, die nota bene de oorlogsretoriek van Mark Rutte bekritiseert, op Twitter werd aangeprezen door één van de fanatiekste islamofobe haviken van het land, Maja Mischke. Shalmashi schrijft namelijk óók dat ze denkt dat het ‘veel te laat is om pacifisme een coherente reactie te laten zijn’ en daar krijgt Mischke een natte van: te laat voor pacifisme = oorlog! Fijn moslims bombarderen.

Ieder haalt er het hare uit.

Nieuwe Daesh creëren

En het is natuurlijk ook moeilijk je veilige vooroordelen los te laten. Driftig wordt een stuk in The New York Times rondgetwitterd, over drie vrouwen die in Raqqa met Daesh hebben gecollaboreerd, maar de stad uiteindelijk zijn uitgevlucht. We leren er niets nieuws van; alles wat we al wisten of vermoedden wordt erin bevestigd. Het is het klassieke verhaal over verraad, collaboratie en overleven in een dictatuur, een spannend relaas dat over een paar jaar zal worden verfilmd met Jennifer Lawrence in één van de hoofdrollen, als Syrische vrouw. Het is porno en het zal niemand ervan weerhouden aan te dringen op het van de kaart vegen van Raqqa, waar de bevolking erger lijdt dan in Parijs.

Ook populair is een stuk in de Volkskrant met als kop ‘Die terroristen in Parijs waren prutsers‘. Ik weet niet wat ik daarmee moet, net als met de berichten dat Daesh is verzwakt. Dat geloof ik wel, maar hoe maken we er een einde aan zonder een nieuwe Daesh te creëren? Gaan we de Koerden daarna hun Koerdistan gunnen en riskeren we dan oorlog met Turkije of laten we de Koerden in de steek en worden zíj dan de nieuwe Daesh?

Ik bedoel, ik ben er niet echt gerust op. Ik vertrouw eigenlijk vooral onze eigen regeringen niet.

Ongemakkelijke waarheden

Zelf vind ik dit stuk in de London Review of Books heel belangrijk, waarin voor rechts én voor links een boel ongemakkelijke waarheden staan. Dat Daesh geen voorbeeld is van radicalisering van de islam, bijvoorbeeld, maar eerder van islamisering van radicalisme. Dat een groot deel van deze oorlog zich afspeelt op het Internet, waar Daesh de harten verovert van een deel van de Europese bevolking die vrij expliciet als tweederangsburgers wordt weggezet.

En dat het simplistisch is te stellen dat Daesh is ontstaan uit de Irakoorlog. Daesh heeft in Syrië voet aan de grond gekregen doordat Obama er bij Assad op aandrong af te treden. De anti-Assad-rebellen meenden daardoor onterecht de steun van de VS te hebben, en de strijd werd alleen maar bloediger.

Shakespeariaanse karakterfouten

Dat deed me denken aan de Balkanoorlog in de jaren negentig, die ook begon met het erkennen, door Duitsland, van Bosnië/Herzegovina, dat zich onafhankelijk had verklaard. 

We leren dus inderdaad nooit iets van de geschiedenis. Het is alsof we gevangen zitten in onze eigen Shakespeariaanse karakterfouten, gedoemd om steeds dezelfde tragedie op te voeren, net zolang totdat het hele theater afbrandt.