Dit gegeven, in combinatie met de gewetenloosheid van de mensensmokkelaars die mensen in gammele boten de zee op sturen, zal blijven leiden tot de dood van velen. Het is daarom tijd voor een grondige herziening van het Europese asielbeleid, waarbij de EU er goed aan zou doen om bij het formuleren van het nieuwe beleid eens een kijkje te nemen bij de opvang van vluchtelingen in landen in de regio.

Op dit moment vangt Europa slechts een klein gedeelte van de vluchtelingen afkomstig uit Afrika en het Midden-Oosten op. Het overgrote deel wordt opgevangen in de regio. Opvang is de regio is al jaren het uitgangspunt van Europa. De reden hierachter is vrij simpel. Vluchtelingen kunnen volgens de EU landen het beste in buurlanden gehuisvest worden, opdat zij van daaruit sneller terug zullen keren naar het land van herkomst zodra dit mogelijk is.

Geen uitzicht op staatsburgerschap
In de buurlanden waar zij opgevangen worden hebben vluchtelingen veelal geen uitzicht op staatsburgerschap, in tegenstelling tot in EU landen waar een tijdelijke verblijfsvergunning in veel gevallen resulteert in het aanvragen van het staatsburgerschap van het land waarin de vluchteling verblijft. Juist dit feit leidt ertoe dat EU landen ernaar streven vluchtelingen zoveel mogelijk buiten de poorten van Fort Europa te houden. De angst voor een grote stroom vluchtelingen wiens verblijf op termijn in Europa op den duur permanent zal worden leidt hier tot huiverigheid voor het opvangen van vluchtelingen.

Een voorstel dat de ChristenUnie vorig jaar indiende vormde een poging deze huiverigheid te doorbreken. Het voorstel vormt een breuk met het huidige asielbeleid. De ChristenUnie stelt voor om diegene die op de vlucht zijn voor conflicten in Nederland op te vangen zonder dat ze, in tegenstelling tot wat nu het geval is, uitzicht krijgen op een permanent verblijf hier. Zij zullen dus alleen een tijdelijke verblijfsstatus krijgen, wat ertoe zal leiden dat ze indien het conflict in hun thuisland over is terug zullen gaan. Het automatisme dat een tijdelijk verblijf op den duur omgezet wordt in een permanent verblijf valt daarmee dus weg.

Een dergelijk beleid is nu al het geval in veel landen in de regio. Landen als bijvoorbeeld Turkije en Marokko vangen vluchtelingen op hun grondgebied op, dragen zorg voor basisvoorzieningen in de vluchtelingenkampen, en geven mensen een beperkt aantal rechten totdat het moment is aangebroken dat deze vluchtelingen dankzij de veranderde omstandigheden weer naar huis terug kunnen keren. Uitzicht op staatsburgerschap in het land waarin zij verblijven hebben deze vluchtelingen dan ook niet, wat sterk bijdraagt aan het feit dat veruit de meeste vluchtelingen uiteindelijk terugkeren naar hun land van herkomst zodra een veilige terugkeer mogelijk is.

Oorlogsvluchtelingen
Europa heeft internationale verdragen getekend die haar verplichten om de vluchteling die in zijn of haar thuisland gegronde vrees heeft voor vervolging op basis van ras, godsdienst, nationaliteit, politieke overtuiging of seksuele voorkeur op te vangen. Dit is onze plicht en het menselijke om te doen. Voor vluchtelingen die op deze gronden asiel aanvragen dient de optie tot uitzicht op een permanent verblijf in Europa te blijven bestaan. Echter, een groot deel van de vluchtelingen dat richting Europa komt hoeft, op het moment dat het conflict dat woedt in het thuisland van deze vluchteling, niet te vrezen voor vervolging. Zij kunnen op dat moment dus terugkeren naar hun land van herkomst. Voor deze categorie is dus een andere, tijdelijke, vorm van opvang in Europa nodig.

We moeten daarom toe naar een model waarbij vluchtelingen op Europees grondgebied kunnen verblijven, hier bijvoorbeeld naar school kunnen of in de vluchtelingenkampen waarin zij verblijven kunnen werken (net zoals dit in Turkije bijvoorbeeld het geval is), zonder dat zij daarbij op termijn staatsburgerschap kunnen aanvragen en hun verblijf in het land waarin zij opgevangen kunnen worden daarmee permanent zullen maken. Een dergelijk nieuw model voor de opvang van vluchtelingen zal de huiverigheid voor deze opvang in Europa naar alle waarschijnlijkheid sterk doen afnemen, en leiden tot een eerlijkere verspreiding van vluchtelingen in de regio, waar Europa immers ook toe behoort.

Het zal bijdragen aan een Europa dat zich ruimhartiger, net als veel landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, zal opstellen ten opzichte van de opvang van vluchtelingen, wat hopelijk het aantal menselijke drama's in de Middellandse Zee sterk zal doen afnemen. Herziening van het huidige beleid is nodig. Laten we doen wat menselijk is en diegene die op de vlucht zijn voor conflicten in hun thuisland hier in Europa een tijdelijk veilig heenkomen bieden.