Nederlands Vanzelf Sprekend

#144: Jan Goossens, Leuven -

Tussen constateren en bevorderen is inderdaad geen tegenspraak. Dat geef ik grif toe. Ik heb problemen met het begrip 'taaleenheid'. U zult mij nooit horen zeggen dat er geen behoefte aan een standaardtaal is en dat die variëteit niet onderwezen moet worden zodat iedereen ze op z'n minst passief beheerst. De standaardtaal heeft haar functie(s).

Er zijn op dit moment 23 miljoen Nederlandstaligen met verschillende accenten en verschillende woordvoorraden. Een Nederlander klinkt anders dan een Vlaming, een West-Vlaming klinkt anders dan een Limburger, ook als ze standaardtaal spreken. Een West-Vlaming vindt iets geestig, een Limburger vindt het fijn, een Brabander-Antwerpenaar plezant, een Hollander leuk. Dat zijn verschillen. Betekent 'taaleenheid' dat die verschillen er niet mogen zijn?

Betekent 'de taaleenheid bevorderen' dat je 23 miljoen mensen allemaal hetzelfde Nederlands wilt laten spreken? Zo ja, hoe moet het ene, uniforme Nederlands dan klinken? Kiezen we voor een harde of een zachte g? En wie mag dat bepalen? Wordt het een soort gemene deler van woorden, uitdrukkingen en constructies die 'iedereen' nu al kent en ban je alle elementen die niet in het hele taalgebied voorkomen? Hoe ga je dat ene, uniforme Nederlands bij die 23 miljoen introduceren? Moet het op de een of andere manier worden afgedwongen?

Impliceert 'de taaleenheid bevorderen' dat er nu geen taaleenheid is of dat de taaleenheid niet groot genoeg is? Van de 400.000 betekenissen in de Grote Van Dale heeft ongeveer 2% een regiolabel. Met 98% gemeenschappelijk taalmateriaal in het hele taalgebied, lijkt de taaleenheid me niet echt in gevaar. Wat moet er met de overige 2% gebeuren? Gaan we die verbieden? En nogmaals: wie mag dat allemaal bepalen?

(Ik heb de Klara-presentatoren niet verplicht de naam van Handel op welke manier dan ook uit te spreken. Dat hebben ze zelf beslist.)