Red zij-instroom leraren #10000leraren

Hervormingen leiden tot nog groter lerarentekort

Zij-instroom op een zij-spoor?

RED ZIJ-INSTROOM LERAREN

Eind maart 2016 lanceerde minister Crevits haar conceptnota ‘Lerarenopleidingen versterken. Wervende en kwalitatieve lerarenopleidingen als basispijler voor hoogstaand onderwijs’. De meest controversiële beleidswens betreft het afschaffen van de (specifieke) lerarenopleiding  aan de centra voor volwassenenonderwijs (CVO). De meerderheid van de directeurs met een specifieke lerarenopleiding binnen het volwassenenonderwijs, gaan hiermee niet akkoord.  

First things first! 

Het is betreurenswaardig dat de minister van onderwijs met deze conceptnota de kar voor het paard spant. De tekst die voorligt bevat weinig inhoudelijke visie op het leraarschap, maar focust onmiddellijk op de organisatie en de (her)structurering van de lerarenopleidingen. Vooraleer dergelijke structurele ingrepen worden overwogen moet eerst deze  eenvoudige, doch cruciale vraag beantwoord worden: ‘Welke leraar hebben we nodig in de 21ste eeuw?’. Het is belangrijk om na te gaan welke verwachtingen er leven ten aanzien van de leraar van de toekomst en over welke competenties hij of zij moet beschikken. Pas daarna kan men de inhoud van de lerarenopleidingen hierop afstemmen. Vervolgens kan de discussie over wie de lerarenopleidingen kan aanbieden worden gevoerd en niet omgekeerd. Deze conceptnota doet echter een voorafname op hoe de lerarenopleiding van morgen er moet uitzien, terwijl bijvoorbeeld de hervorming secundair onderwijs nog in de steigers en het loopbaandebat nog in zijn kinderschoenen staat.  Als de overheid de lerarenopleiding wil versterken, dan moet zij ook aandacht besteden aan het imago van het lerarenberoep en de aantrekkelijkheid ervan. Een hervorming van de lerarenopleiding zal slechts een beperkte rol spelen in het aantrekken van meer en nog talentvollere studenten. De minister wil deze discussie voeren binnen het loopbaandebat maar de twee dossiers zijn inherent met elkaar verbonden. Aantrekkelijke werk- en arbeidsvoorwaarden zijn evenzeer essentieel.    

Lerarentekort!
Dat er in de toekomst meer leerkrachten zullen moeten aangetrokken worden staat als een paal boven water. Tegen 2023 zal de behoefte aan leerkrachten 10 % hoger liggen dan vandaag. De voorspellingen voor  het secundair onderwijs zijn zelfs nog frappanter: ten opzichte van dit schooljaar neemt de vraag naar leerkrachten in 2023 toe met maar liefst 35%. Momenteel worden die leerkrachten voor secundair onderwijs opgeleid via 3 grote kanalen: de hogescholen, de universiteiten en de CVO’s. De universiteiten bedienen samen ongeveer 1.350 studenten in hun lerarenopleiding, aan de CVO’s zijn er jaarlijks ongeveer 9.500 cursisten ingeschreven (#10000leraren). De hogescholen tellen ongeveer evenveel studenten secundair onderwijs als de CVO’s voor hun lerarenopleiding. Terwijl de lerarenopleidingen aan de CVO’s de afgelopen jaren steeds meer cursisten aantrokken deed zich de tegenovergestelde trend voor aan de hogescholen en universiteiten. De minister geeft in haar conceptnota aan dat ze net deze succesvolle lerarenopleiding  aan de CVO’s wil afschaffen in 2019. Hiermee dreigt dé opleiding voor de zij-instromer met één pennentrek te verdwijnen.  

Zij-instromers op een zij-spoor
Zij-instromers , die zich overdag, ’s avonds en in het weekend omscholen tot leerkracht combineren doorgaans de lerarenopleiding met een gezins- en werksituatie.  Deze zij-instromers brengen door hun beroepservaring en/of vorige studies essentiële kennis en waardevolle ervaring binnen in het onderwijs en zijn cruciaal om het onderwijs van de 21ste eeuw van de nodige kwaliteitsvolle leerkrachten te voorzien. Zoals het er nu voorligt gaat het erg moeilijk worden voor ervaren praktijkmensen om de stap naar het onderwijs te zetten. Zij zijn echter van erg groot belang voor het onderwijs en spelen een cruciale rol in de begeleiding van die leerlingen die erg veel zorg nodig hebben. Waar en hoe zij de opleiding kunnen doorlopen is hierbij een cruciaal gegeven: een goede bereikbaarheid, samen met een flexibele en cursistgerichte aanpak bepaalt voor hen of zij al dan niet de lerarenopleiding zullen aanvatten. Het organisatiemodel van de specifieke lerarenopleiding binnen het volwassenenonderwijs zorgt net voor die laagdrempelige toegang,  een regionaal gespreid aanbod, een modulaire organisatie met bijhorende flexibiliteit, mogelijkheden tot contact- en afstandsonderwijs. In de nieuwe toekomst van de Crevits-nota wordt het enkel mogelijk om leraar te worden na het afwerken van een bachelor- of mastertraject, beide opleidingen netjes verdeeld onder hogescholen en universiteiten. Het is echter zeer de vraag of universiteiten en hogescholen een zelfde mate van flexibiliteit kunnen bieden zonder dat de Vlaamse regering extra middelen voorziet, en zelfs in tegendeel blijft besparen op hoger onderwijs. Voor hogescholen en universiteiten lijkt het ons daarom niet zo evident om consequent twee trajecten zowel voor de generatiestudenten als de zij-instromers  aan te bieden.  Momenteel vragen ze om ‘7000 euro per student i.p.v. 5000 euro’. Daarenboven hangt er een stevige prijskaart aan de invoering van de educatieve master van één naar twee jaar. Gelet op alle besparingen, vragen wij ons af, wie dat gaat betalen. Terwijl er steeds meer leerkrachten nodig zijn, zullen door het afschaffen van de lerarenopleiding aan de CVO’s,  nog minder leraren in spe worden aangetrokken.  Het voorspelde lerarentekort zal dramatisch toenemen.  Het is contradictorisch en onverantwoord dat de conceptnota de leerweg voor de zij-instromers afsluit.   Versterking door afschaffing? Het Vlaams onderwijs scoort vandaag goed onder meer dankzij de variëteit en kwaliteit van de verschillende lerarenopleidingen. De huidige drie aanbieders blijven noodzakelijk voor  de diverse doelgroepen met hun specifieke leernoden en leerstijlen. Het is daarom niet te accepteren dat  bewezen kwaliteitsvolle en succesvolle lerarenopleidingen van het volwassenenonderwijs worden afgeschaft. De bereidheid tot samenwerking met hogescholen en universiteiten om zo sterke leraren te kunnen vormen, blijft. In het belang van het Vlaamse onderwijs is grondige herziening van deze conceptnota noodzakelijk.

Red zij-instroom leraren #lerarentekort #10000leraren 

10000 leraren kleuren jaarlijks het Vlaamse onderwijs

Wij pleiten voor het behoud van de onderwijsbevoegdheid voor de zij-instromers binnen het volwassenenonderwijs.

Wij roepen alle (toekomstige) leraren, het werk- en onderwijsveld en alle sympathisanten op om onze actie te ondersteunen.

Teken jij mee?

Actiegroep #10.000Leraren #RedLeraarInstroom    Neem contact op met de schrijver van de petitie