Het is vandaag Sinterklaas, pakjesavond om preciezer te zijn, eigenlijk een dag te vroeg want 6 december is de naamdag van de oude Turkse bisschop wiens gebeente in 1087 door Apulische kapers werd meegenomen naar Italië. De relieken van Sinterklaas (ter plaatse San Nicola genoemd) zijn sindsdien in Bari te bezichtigen.

Zijn dood in de vierde eeuw verhindert de Sint niet om jaarlijks met een schip vol geschenken naar Nederlandse gelovigen te varen. Er zijn daardoor waarschijnlijk meer Sintgelovigen in ons land dan waarop enige andere godsdienst zich mag verheugen. Aan de jaarlijkse intocht gaat een intussen traditionele discussie vooraf over de meest wenselijke huidskleur van zijn helpers: zwart, wit, groen of paars, gevlekt, stroopwafelkleurig of regenboog.

Nooit wordt er gesproken over een al even vreemd aspect van de Sinterklaas-meme: het paard. De schimmel. Het is vreemd hoe ook hier de kleur een allesbepalende factor is in het hele plaatje. Stel je voor: Sinterklaas op een mooie zwarte arabier, of een lichtbruine Friese knol, dat zou er echt minder goedheilig uitzien. De kleur van het paard bepaalt beeld en sfeer. 

Wetshandhavende uitstraling
Zo zag ik laatst de bereden politie door Rotterdam gaan, stoere dienders met knalgele alarmkleding, gezeten op paarden. Melkchocoladekleurige politiepaarden. Ook daarbij kun je je niet voorstellen dat het schimmels zouden zijn; de bereden politie op witte paarden zou eruit zien alsof ze Sinterklaas van zijn rijdieren hebben beroofd. Het zou ernstig afbreuk doen aan de wetshandhavende uitstraling. 

Kleur speelt dus wel degelijk een rol en niet alleen in de zwartepietendiscussie. Echt wit is een schimmel natuurlijk niet, eerder lichtgrijs met vaak een patroon van vage ronde vlekken. Mogelijk is daar ook de naam 'schimmel' van afgeleid, want met die vage vlekken ziet het schimmelvel er een beetje uit alsof het is beschimmeld.

Maar dat is niet het ergste. Echt schandalig is het gebruik, of liever: misbruik, waarbij Sint de schimmel bij nacht en ontij over daken laat lopen, via dakgoten en dakkapellen, over nokken en vorsten en voorzichtig om brokkelige schoorstenen heen. Daar is het paardenlijf niet op gebouwd. Paarden hebben per poot (of been als u dat woord prefereert, maar voor een bioloog is dat een wat vreemde notie) slechts één teen, die eindigt in de laatste vinger- of teenkoot, de hoef. Door deze constructie zijn paarden optimaal gebouwd om stabiel en met hoge snelheid door een vlak landschap te rennen en zo te ontkomen aan roofdieren. 

Steenbok of geit
Een paard is een dier van de vlakte, zoals de zebra's op de Afrikaanse savannen, de przewalskipaarden van de Aziatische steppen en de verwilderde mustangs op de Amerikaanse prairie. Paarden zijn in hun pootstructuur geheel aangepast aan vlak land. Geen paard zal zich vrijwillig in een rotslandschap begeven, laat staan op de dakenrijen van een Nederlandse binnenstad.

Sinterklaas zou zich stukken diervriendelijker op een geit kunnen verplaatsen, of een steenbok of een gems. Die kunnen klauteren. Maar ja, de goedheiligman op een geit is natuurlijk geen gezicht, zelfs niet als dat een witte geit zou zijn.